Milli mücadele döneminde kongreler

Kurtuluş savaşının hazırlık dönemi olarak geçen kongreler dönemi ordu müfettişi Mustafa Kemal’in orduları terhis etmek, asayiş ve güvenliği sağlamak amacıyla Samsuna gitmiştir. Ve bunun sonucunda milli mücadele dönemi başlamıştır.

Havza Genelgesi – 28 Mayıs 1919
Mustafa Kemal Havza’da milli bilincin uyanması ve İtilaf devletlerinin Türk halkının tepkisini görmesi için İzmir’in işgali protesto eden bir miting düzenledi. Bunu yurdun her yerinde olmasını istiyordu. Böylece ulusal bilince ulaşılmasını istiyordu.

Amasya Genelgesi – 22 Haziran 1919
Genelgenin amacı yurdun içine düştüğü durumu millete duyurmak ve bağımsızlık, egemenlik için halkı mücadeleye çağırmak. Hazırlayıcıları; Mustafa Kemal, Refet Bele, Rauf Orbay, Ali Fuat Cebesoy

Genelgenin maddeleri ve açıklaması :

  • Vatanın bütünlüğü milletin bağımsızlığı tehlikededir. (Yurdun bu madde ile kurtuluş savaşının gereğini,  ve bu savaşın bölgesel değil; bütünsel olduğu vurgulanmıştır.)
  • İstanbul hükümeti aldığı sorumluluğun gereğini yerine getirememektedir. Bu durum milletimizi yok olmuş gösteriyor. (İlk defa İstanbul hükumetine tepki gösterilmiştir.)
  • Milletin bağımsızlığını, yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır. (Milli egemenlik fikri vurgukanmıştır.)
  • Milletin içinde bulunduğu durum ve şartların gereğini yerine getirmek ve haklarını gür sesle cihana duyurmak için, her türlü baskı ve kontrolden uzak milli bir heyetin varlığı zaruridir. ( İlk defa heyet-i temsili yeninkurulması istenmektedir.)
  • Anadolu’nun her bakımdan en güvenilir yeri olan Sivas’ta hemen milli bir kongre toplanması kararlaştırılmıştır. (Ulusal bir kongre toplanması istenmiştir.)
  • Bunun için bütün illerin her sancağından milletin güvenini kazanmış üç temsilcinin mümkün olan en kısa zamanda yetişmek üzere yola çıkılması gerekmektedir.
  • Her ihtimale karşı bu mesele milli bir sır olarak tutulmalı ve temsilciler gereğinde yolculuklarını kendilerini tanıtmadan yapmalıdırlar. (Kararların ulusal olması amaçlanmıştır.)
  • Doğu illeri adına 23 Temmuz’da Erzurum’da bir kongre toplanacaktır. O tarihe kadar öteki illerin temsilcileri de Sivas’a gelebilirlerse Erzurum Kongresi’nin üyeleri de Sivas genel kongresine katılmak üzere hareket ederler.

Erzurum Kongresi – 23 Temmuz-7 Ağustos 1919

Doğu Anadolu Müdafa-i Hukuk Cemiyeti ile Trabzon Muhafaza-i Hukuk-ı Mil-liye Cemiyeti tarafından Rum ve Ermenilere karşı Doğu Anadolu ve Karadeniz Bölgesinin bütünlüğünü koruma amacıyla toplanmıştır.

Alınan kararlar :

  • Milli sınırlar içinde vatan bir bütündür,parçalanamaz.
  • Her türlü yabancı işgaline ve müdahalesine karşı millet hep birlikte direniş ve savunmaya geçecektir.
  • İstanbul Hükümeti vatanın bağımsızlığını sağlayamazsa geçici bir hükümet kurulacaktır.Bu hükümet milli kongre tarafından seçilecektir. Kongre toplanmamış ise,bu seçimi Temsilciler Kurulu yapacaktır. (İlk defa geçici hükumetten bahsedilmiştir.)
  • Kuva-yi Milliye’yi etkili, milli iradeyi hakim kılmak esastır.
  • Azınlıklara siyasi hakimiyetimizi ve sosyal dengemizi bozacak ayrıcalıklar verilemez.Ancak bu vatandaşların canları,malları ve ırzları her türlü saldırıdan korunacaktır.
  • Manda ve himaye kabul olunamaz. (Mandacılığa ilk tepki gösterilmiş)
  • Milli irade ve toplanan ulusal güçler padişahlık ve halifelik makamını kurtaracaktır.
  • Mebuslar Meclisi’nin derhal toplanmasına ve hükümetin yaptığı işlerin milletçe kontrolüne çalışılacaktır.
  • Sömürgecilik amacı taşımayan devletlerden teknik,sanayi ve ekonomik yardım kabul edilebilir.


Balıkesir Kongresi – 26-31 Temmuz 1919

Yunanlılara karşı Batı Anadolu’nun bütünlüğü için toplanmıştır.

Alınan kararlar :

  • Seferberlik ilan edildi.
  • Padişaha bağlılık bildirildi.
  • Yunanlılara karşı kuva-yı milliyenin güçlendirileceği kararlaştırıldı.
  • Batı Anadolu’da ki gğçlerin birleştirileceği kararı alındı.

Alaşehir kongresi – 16-25 Ağustos 1919

Alınan kararlar:

  • Milli mücadele kararı alındı.
  • Yunanlılarla savaşma kararı alındı.
  • Erzurum ve Balıkesir kongresi kararları görüşüldü.

Sivas Kongresi – 4-11 Eylül 1919

Bütünlük ve bağımsızlığı korumak için nasıl bir yol izleneceği belirlenip, milletçe uygulanması amaçlanmıştır.

Alınan kararlar

  • Milli sınırları içinde vatan bölünmez bir bütündür; parçalanamaz.
  • Her türlü yabancı işgal ve müdahalesine karşı millet top yekün kendisini savunacak ve direnecektir.
  • İstanbul Hükümeti, harici bir baskı karşısında memleketimizin herhangi bir parçasını terk mecburiyetinde kalırsa, vatanın bağımsızlığını ve bütünlüğünü temin edecek her türlü tedbir ve karar alınmıştır.
  • Kuvay-ı Milliye’yi tek kuvvet tanımak ve milli iradeyi hakim kılmak temel esastır.
  • Manda ve himaye kabul olunamaz.
  • Milli iradeyi temsil etmek üzere, Meclis-i Mebusan’ın derhal toplanması mecburidir.
  • Aynı gaye ile, milli vicdandan doğan cemiyetler, “Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti” adı altında genel bir teşkilat olarak birleştirilmiştir.
  • Genel teşkilatı idare ve alınan kararları yürütmek için kongre tarafından Temsil Heyeti seçilmiştir.

Kurtuluş Savaşı Hazırlık Dönemi 1-2 video anlatım

[youtube]http://www.youtube.com/watch?v=VAxVTG80kys[/youtube]

8 Replies to “Milli mücadele döneminde kongreler”

Yorumlarınızı burada yayınlamak isteriz

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.